"บรรจง แสนยะมูล” เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ สาขาบัญชีฟาร์ม ปี 2566

      ครูบัญชีอาสาต้นแบบ นำบัญชีเปลี่ยนชีวิต พิชิตความยากจน

 

        "ครูบัญชีอาสา” นับเป็นกลไกสำคัญที่กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ กระทรวงเกษตร

และสหกรณ์ ใช้เป็นเครือข่าย ในการขับเคลื่อนงานถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านบัญชี

ขยายผลลงไปสู่ภาคประชาชนในพื้นที่เกษตรให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ทั่วประเทศ

เพื่อให้เกษตรกรสามารถใช้องค์ความรู้ด้านบัญชีช่วยวางแผนการประกอบอาชีพ

ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็น เพิ่มรายได้ และมีเงินเหลือเก็บออม

นำไปสู่ความมั่นคงในชีวิต

 

        ในแต่ละปี กรมตรวจบัญชีสหกรณ์จะคัดเลือกครูบัญชีอาสาที่มีความรู้ ความสามารถ

และมีความเชี่ยวชาญในการประกอบอาชีพด้านการเกษตรควบคู่กับการนำบัญชีไปประยุกต์ใช้

เพื่อยกย่องเชิดชูเกียรติคุณของครูบัญชีอาสาและเป็นต้นแบบให้เกษตรกรรายอื่นได้นำไป

ปรับใช้ในการดำเนินชีวิตและประกอบอาชีพต่อไป สำหรับเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์ม

ชนะเลิศ ระดับประเทศ ประจำปี 2566 ได้แก่ นายบรรจง แสนยะมูล จากจังหวัด

มหาสารคาม เป็นตัวอย่างของครูบัญชีอาสาที่ก้าวข้ามวิถีชีวิตเกษตรแบบเดิม นำบัญชีเป็น

เครื่องมือในการวางแผนการดำเนินชีวิตและวางแผนการผลิตทางการเกษตรอย่างเป็นระบบ

สามารถสร้างรายได้และลดต้นทุน มีฐานะที่มั่นคง พร้อมทั้งสร้างเครือข่ายคนทำบัญชีและ

การเกษตรในชุมชน เป็นการต่อยอดองค์ความรู้ด้านการจดบันทึกบัญชีและด้านการเกษตร

ให้แก่เกษตรกรในชุมชน นำไปปฏิบัติให้เกิดประโยชน์และเห็นผลจริง

       นายบรรจง แสนยะมูล เล่าว่า การจดบันทึกบัญชีครัวเรือนและบัญชีต้นทุนประกอบ

อาชีพ คือจุดเปลี่ยนของชีวิตเกษตรกร เมื่อรู้รายรับ รู้รายจ่าย จึงนำข้อมูลทางบัญชีมาวางแผน

ปรับลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนและต้นทุนในการประกอบอาชีพให้มีกำไรและมีเงินเหลือเก็บออม

จากเดิมที่ทำเกษตรเชิงเดี่ยว ทำนาโดยใช้สารเคมี เมื่อเห็นตัวเลขจากการจดบันทึกบัญชี

จึงทราบว่าค่าใช้จ่ายหมดไปกับค่าปุ๋ย ค่าสารเคมี ทำให้ต้นทุนสูงแต่ขายข้าวได้ราคาต่ำ
จึงปรับเปลี่ยนมาทำนาข้าวหอมใบเตยอินทรีย์ ซึ่งเป็นข้าวเพื่อสุขภาพที่มีราคาสูงกว่าข้าวปกติ

ประกอบกับหันมาผลิตปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง ทำให้สามารถลดต้นทุนค่าปุ๋ยลงได้ส่วนหนึ่ง ควบคู่

กับการปรับปรุงบำรุงดิน ทำให้ผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้นทุกปี สามารถขายได้ทั้งเมล็ดพันธุ์ข้าว

และแปรรูปเป็นข้าวสาร ขนมแครกเกอร์ข้าวหอมใบเตย ชาข้าวหอมใบเตย และยังต่อยอด

พัฒนาผลิตภัณฑ์อีกหลากหลายชนิด เช่น เซรั่มน้ำไผ่ ซึ่งมีผลตอบรับที่ดี สามารถสร้าง

รายได้หลายช่องทางมากขึ้น จึงนับเป็นตัวอย่างของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการทำบัญชี

และนำข้อมูลทางบัญชีมาวิเคราะห์ วางแผนการทำธุรกิจ จนเห็นช่องทางสร้างอาชีพที่มั่นคง

       จากความมุ่งมั่นตั้งใจในการทำบัญชีอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ปี 2561 ได้เป็นครูบัญชีอาสา

ของสำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์มหาสารคาม ได้เรียนรู้การทำหน้าที่เป็นวิทยากรในการต่อยอด

ความรู้ด้านการจัดทำบัญชีแก่เกษตรกรในชุมชน โดยถอดบทเรียนจากประสบการณ์ตรงของ

ตนเองไปถ่ายทอดความรู้ เริ่มต้นจากคนใกล้ตัว เช่น พ่อ แม่ พี่น้อง ญาติ ด้วยเชื่อว่าหากคน

ใกล้ตัวให้การยอมรับแล้ว การจะไปส่งต่อให้กับคนอื่นก็จะได้รับการยอมรับเช่นกัน ปัจจุบันมี

สมาชิกกลุ่มจำนวนกว่า 130 คน และมีเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนอีก 7 แห่ง และ อีก 1 กลุ่มชุมชน

ซึ่งครอบคลุมทุกตำบลในพื้นที่อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม โดยมีครูบรรจงเป็นจุด

ศูนย์กลางถ่ายทอดความรู้ให้แก่ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ต่อยอดเป็นเครือข่ายคนทำบัญชี

และการเกษตรในชุมชน ช่วยส่งต่อความรู้ให้แก่สมาชิกกลุ่มของตนเอง สามารถแตกแขนง

ความรู้ขยายเครือข่ายครูบัญชีเพิ่มขึ้นได้อย่างรวดเร็ว และเครือข่ายครูบัญชีจะรวบรวมบัญชีของ

สมาชิกกลุ่มส่งกลับมายังส่วนกลางเพื่อเป็นฐานข้อมูล ทำให้สามารถติดตามผลการดำเนินงาน

หรือหากพบปัญหาอุปสรรคก็จะได้แก้ไขได้อย่างตรงจุด

       นอกจากนี้ ยังได้รับความร่วมมือจากอาจารย์ในสถาบันการศึกษาในพื้นที่ สนับสนุนอาจารย์

และนักศึกษาจากคณะบัญชี ในการถ่ายทอดความรู้ให้แก่เกษตรกรในชุมชนอีกทางหนึ่ง เพื่อสร้าง

ความเชื่อมั่นให้เกษตรกร ทั้งยังได้จัดกิจกรรมสร้างแรงจูงใจให้ประชาชนทั่วไปที่เห็นความสำคัญ

ของการจดบันทึกบัญชีครัวเรือนและมีการส่งบันทึกบัญชีอย่างต่อเนื่อง โดยจะได้รับสิทธิพิเศษ

ในการพิจารณามอบปัจจัยการผลิตต่าง ๆ หรือเงินรางวัลและอุปกรณ์การจัดทำบัญชีจากหน่วยงาน

ที่สนับสนุน ดังนั้น สมาชิกคนใดไม่ทำบัญชีหรือทำแล้วไม่ส่ง จะไม่มีสิทธิ์ได้รับการคัดเลือก

คาดหวังว่ากิจกรรมนี้จะเป็นตัวกระตุ้นให้สมาชิกมีการจดบันทึกบัญชีรับ – จ่ายในครัวเรือนและ

บัญชีต้นทุนประกอบอาชีพอย่างสม่ำเสมอ เพิ่มขึ้นจากเดิมที่ 70% เป็น 100% อย่างไรก็ตาม

ได้วางแผนดำเนินโครงการอื่น ๆ ที่จะช่วยส่งเสริมการทำบัญชีให้ขยายผลไปยังกลุ่มเป้าหมาย

อื่นด้วย เช่น การถ่ายทอดความรู้เรื่องการทำบัญชีให้แก่วัดในชุมชนให้สามารถบริหารจัดการเงิน

ได้อย่างโปร่งใส

      "ต้องยอมรับว่าปัญหาของเกษตรกรหนีไม่พ้นเรื่องรายจ่ายเยอะ รายรับที่ไม่แน่นอน และ

ปัญหาที่ใหญ่ที่สุดคือ ปัญหาหนี้สิน เราในฐานะครูบัญชีต้องชี้ให้เขาเห็นว่าการจัดทำบัญชี

ครัวเรือนและบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพ คือแสงสว่างที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตไปในทางที่ดีขึ้น

ได้อย่างไร แต่ก่อนอื่นต้องเลิกอ้างว่าทำบัญชียุ่งยากเพราะจะเป็นกำแพงกั้นขวางสู่ความสำเร็จ

ทุกคนต้องกล้าเปลี่ยนแปลงตัวเอง แม้ว่าการทำบัญชีเป็นสิ่งท้าทายเพราะต้องลงมือทำอย่าง

ตั้งใจจริง แต่ถ้าทำบัญชีได้ก็จะสามารถใช้ประโยชน์จากข้อมูลบัญชี ปรับเปลี่ยนวิธีการทำงาน

ของตนเองเพื่อก้าวไปให้ถึงจุดหมายปลายทางได้ไม่ยาก ถ้าจะเปรียบนิยามการจัดทำบัญชี

ครัวเรือนก็เสมือนอุปกรณ์ป้องกันตนเอง ขนาดเราขับขี่รถจักรยานยนต์หรือรถยนต์ยังต้องใส่

หมวกกันน็อกหรือคาดเข็มขัดนิรภัย ฉะนั้นถ้าอยากชีวิตที่ดีในอนาคต ก็ควรเซฟตัวเอง

ด้วยการลงมือจดบันทึกบัญชีครัวเรือน ท่านก็จะได้เห็นรายรับ รายจ่าย และเห็นช่องทาง

ในการอยู่รอด”  ครูบัญชีอาสาดีเด่นแห่งชาติ กล่าวทิ้งท้าย.