กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ บูรณาการงานสอนบัญชีสหกรณ์โคนมไทยมิลค์
จำกัด สหกรณ์ต้นแบบตามระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่
 
         กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้จัดทำโครงการระบบการส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เพื่อผลักดันให้เกษตรกรรวมกลุ่มในการผลิต จัดหาปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพดี ราคาถูก และการใช้เทคโนโลยีการเกษตรที่เหมาะสม เพื่อลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร ตลอดจนการจัดการด้านการตลาดโดยหน่วยงานภาครัฐให้การสนับสนุนและอำนวยความสะดวก กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ ในฐานะหน่วยงานสนับสนุนการดำเนินการตามโครงการฯ ให้ประสบผลสำเร็จ มีภารกิจสำคัญในการส่งเสริมการจัดทำบัญชีต้นทุนอาชีพแก่เกษตรทุกรายในพื้นที่แปลงใหญ่ ให้มีความรู้ความเข้าใจในการจัดทำบัญชีต้นทุนอาชีพและสามารถนำข้อมูลทางบัญชีไปใช้ประโยชน์ในการประกอบอาชีพได้ เป้าหมายในพื้นที่ 77 จังหวัด เกษตรกร จำนวน 96,379 ราย โดยดำเนินการอบรมสอนแนะการจัดทำบัญชีรับ-จ่ายในครัวเรือนและบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพให้กับเกษตรกร กำกับแนะนำกระตุ้นและติดตามให้เกษตรกร สามารถทำบัญชีได้ ใช้ข้อมูลเป็น ซึ่งข้อมูลบัญชีรายบุคคลของเกษตรกรจะเป็นเครื่องมือที่ใช้บ่งชี้วัดผลได้อย่างเป็นรูปธรรมในเรื่องการลดต้นทุนผลิตทางการเกษตร การเพิ่มรายได้ การปรับเปลี่ยนอาชีพและการวางแผนทางการตลาด รวมทั้งการเข้าถึงแหล่งเงินทุนของเกษตรกร
       ทั้งนี้ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ได้รับการกำหนดให้เป็นเขตเหมาะสมสำหรับการเลี้ยงโคนมตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ แต่เนื่องจากปัจจัยสภาพแวดล้อมทางการตลาดของผลิตภัณฑ์นมในประเทศไทยและการเปิดการค้าเสรี ประกอบกับต้นทุนในการผลิตน้ำนมโคของเกษตรกรมีแนวโน้มสูงขึ้น สาเหตุมาจากเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรายย่อยฟาร์มขนาดเล็ก มีโคทุกรุ่นเลี้ยงในฟาร์ม ขาดแคลนอาหารที่ดีอย่างต่อเนื่อง ขาดระบบการป้องกันรักษาโรค เลี้ยงโดยใช้ทักษะและประสบการณ์เดิม ทำให้ประสบปัญหาด้านแรงงาน ปริมาณน้ำนมโคที่ผลิตได้ต่ำกว่ามาตรฐาน ส่งผลให้ต้นทุนการเลี้ยงโคนมเพิ่มขึ้นและคุณภาพน้ำนมโคที่เกษตรกรผลิตได้ ไม่ดีเท่าที่ควร จังหวัดสระบุรี ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว จึงได้คัดเลือก สหกรณ์โคนมไทยมิลค์ จำกัด ตำบลลำพญากลาง อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี เป็นสหกรณ์เริ่มต้นในการส่งเสริมตามระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ และเป็นแปลงใหญ่ต้นแบบของจังหวัดสระบุรี โดยได้บูรณาการร่วมกับหน่วยงานราชการต่างๆ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในระดับพื้นที่และส่วนกลาง สถานศึกษา และเอกชน ใช้สหกรณ์ฯ เป็นแกนกลางในการสร้างการ มีส่วนร่วมระบบกลุ่มให้แก่เกษตรกร เพื่อร่วมกันคิดวิเคราะห์หาแนวทางการแก้ไขปัญหาในการประกอบอาชีพเลี้ยงโคนม และใช้สหกรณ์เป็นเครื่องมือเพื่อให้เกษตรกรให้เข้าถึงปัจจัยการผลิต ทุน เครื่องจักรกล เทคโนโลยีและองค์ความรู้ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นผ่านระบบกลุ่ม โดยสหกรณ์ฯ มีการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของกลุ่มในการนำเสนอข้อมูล ปัญหา และแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการเลี้ยงโคนมแก่สมาชิกสหกรณ์ เมื่อเริ่มการขับเคลื่อนเข้าสู่ระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ มีเกษตรกรที่มีความพร้อมและสมัครใจเข้าร่วมโครงการส่งเสริมการปรับโครงสร้างการผลิตน้ำนมโคตามระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ทั้งสิ้น 50 ฟาร์ม ซึ่งจะพัฒนาไปสู่การเป็น Smart Farmer ต่อไป
          กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ โดยสำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์สระบุรี ได้เข้าไปให้ความรู้ในการจัดทำบัญชีแก่เกษตรกรในโครงการฯ ให้สามารถจัดทำบัญชีต้นทุนอาชีพได้และสามารถนำข้อมูลทางบัญชีไปใช้ในการวางแผนการผลิต เพื่อให้ทราบถึงการลดต้นทุน และมีรายได้เพิ่มจากการผลิตน้ำนมโค เมื่อทำการเปรียบเทียบก่อนเข้าโครงการฯ กับหลังจากเข้าโครงการแล้ว และยังสนับสนุนให้เกษตรกรมีการจัดทำบัญชีครัวเรือน เพื่อสร้างวินัยทางการเงินที่ดี รู้จักควบคุมการใช้จ่ายของตนเอง ซึ่งจะมีครูบัญชีอาสาเข้าไปช่วยกระตุ้นเตือนและติดตามการจัดทำบัญชีอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่องอีกด้วย นอกจากนี้ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ยังได้ลงพื้นที่เพื่อติดตามและให้คำแนะนำในการใช้งานโปรแกรมระบบบัญชีสหกรณ์ครบวงจร (FAS) และรวบรวมข้อมูลเพื่อการพัฒนาระบบสารสนเทศสำหรับเชื่อมโยงข้อมูลระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ โดยให้คำแนะนำแก่ผู้สอบบัญชีของสหกรณ์โคนมไทยมิลค์ จำกัด เพื่อให้ผู้สอบบัญชีมีความรู้ทักษะในการใช้งานโปรแกรมฯ และสามารถให้คำแนะนำแก่เจ้าหน้าที่สหกรณ์ในการใช้งานโปรแกรมได้ รวมทั้งเป็นประโยชน์กับสหกรณ์ที่สามารถจัดทำรายงานงบการเงินได้ถูกต้องและทันเวลา ซึ่งจากการลงพื้นที่ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศได้รวบรวมข้อมูลสำหรับการสร้างนวัตกรรมสำหรับสหกรณ์ ซึ่งทำให้ได้ทราบถึงความต้องการของสหกรณ์ที่ชัดเจนเพื่อนำข้อมูลมาใช้ในการพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่สหกรณ์ต่อไป
           การบูรณาการขับเคลื่อนการส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ จึงเป็นอีกภารกิจที่สำคัญของกรมตรวจบัญชี สหกรณ์ เพื่อให้เกษตรกรเห็นประโยชน์ของการจัดทำบัญชี และนำข้อมูลบัญชีไปใช้ลดต้นทุนการผลิต สามารถบริหารจัดการผลผลิตและการตลาดของตนเองได้ต่อไปในอนาคต.